ԴՊՐՈՑԻ ՏՆՕՐԵՆԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄ
ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
Ժամանակակից երեխան այնպիսին չէ, ինչպիսին եղել է նրա հասակակիցը 10-20 տարի առաջ: Չեն փոխվել երեխայի բնույթը կամ զարգացման օրինաչափությունները: Երեխաները շարունակում են զբաղեցնել դպրոցի տարածքը, փոխադրվել դասարանից դասարան, ընկերություն անել, կռվել, բարկացնել և ուրախացնել: Բայց կյանքը փոխվել է արմատապես, փոխվել է սոցիալական աշխարհը և մեծահասակների, երեխաների սպասելիքները:
Այսպիսով` ովքեր են այսօրվա երեխաները, ինչ են ուզում, ինչ խնդիրներ ունեն: Փորձենք ընդգծել ժամանակակից դպրոցականի տասը հիմնական խնդիրները:
1. Ընդհանուր հուզական անկայունություն
Այսօրվա աշակերտները գրեթե ամեն ինչ ունեն, բյաց հիմնականում ավելի քիչ երջանիկ են քան մենք էինք այդ տարիքում: Պատճառը ժամանակակից ընտանիքի ճգնաժամն էշատացող ամուսնալուծությունները, նորմալ շփման և երեխայի անձին ուղղված պատշաճ ուշադրության բացակայությունը:
Արդյունքում` նևրոզ, բացասական ինքնագնահատական, միայնակության զգացողություն:
2. Տեղեկատվական ծանրաբեռնվածություն
Այսօրվա երեխան ստանում է հսկայական քանակի տեղեկատվություն հեռուստատեսությունից, համակարգչից, դասագրքերից, ամսագրերից: Նրանք շատ շուտ են հասկանում, որ ցանկացած տեղեկատվություն գրեթե անիմաստ է պահել գլխում, քանի որ այն կարելի է գտնել համացանցում:
Արդյունքում` հիշողության, ուշադրության անկում, մեկ հարցի վրա կենտրոնանալու դժվարություն:
3. Երեսառածություն, ինքնուրույնության բացակայություն
Շատ ընտանիքներում նկատվում է ծնողների, հարազատների գերուշադրությունը երեխայի նկատմամբ: Նրանք դարձնում են երեխային իրենց փոքր աշխարհի կենտրոնը` բավարարելով բոլոր քմահաճույքները, լուծելով նրա բոլոր խնդիրները:
Արդյունքում` ուշ հասունացում, քմահաճույքները վերահսկելու և ինքնուրույն որոշումներ ընդունելու անկարողություն:
4. Հաջողության հետապնդում
Մեր հասարակության ծնողների մեծ մասը տրամադրված է այն հաջողությանը, որի տակ հասկանում են բարձր գնահատականներ: Առաջին դասարանից սկսած երեխաներից պահանջվում է բարձր արդյունքների հասնել, նրան անընդհատ համեմատում են ինչ որ մեկի հետ և ճնշում` մոռանալով համամարդկային մյուս արժեքների մասին:
Արդյունքում` անվստահություն և սխալ արժեքների ձևավորում:
5. Բարձր մրցակցություն
Այս մրցակցությունը արտահայտվում է ոչ մ իայն դպրոցի կրթական կյանքում, այլ նաև միջանձնային հարաբերություններում:
Արդյունքում անընդհատ հետևյալ հարցերն են` ինչ տեղ գրավել այս խմբում, ինպես բարձրացնել կարգավիճակը:
6. Կոնֆլիկտները հարթելու խնդիր
Դպրոցում կոնֆլիկտներ եղել են միշտ: Բայց այսօրվա երեխաները փորձում են այն լուծել այնպես, ին չպես վիրտուալ աշխարհում` համացանցում. դու և կաս, և չկաս: Ցանկացած պահին կարող ես ընդհատել կապը /լուծել խնդիրը/` պարզապես դուրս գալով ցանցից:
Արդյունքում ժամանակակից երեխան չի կարողանում հանդուրժել, ներել, բացատրվել, գնալ փոխզիջումների:
7. Սոցիալական շերտավորում
Դպրոցը մեր հասարակության արտացոլումն է: Երեխաները դպրոց են բերում ոչ միայն գրքերը, այլ նաև այն բոլոր կարծրատիպերը, որոնք ձևավորվել են իրենց ընտանիքներում: Իսկ կարծրատիպերը հաճախ շատ պարզ են. դու այն ես, ինչ կարող ես քեզ համար գնել: Եվ ունենալով թանկ հեռախոս` երեխան հաստատվում է դասարանում:
8. Ժամանակի պակաս
Առաջին դասարանցին ունի 4 դասաժամ,. 7-րդ, 8-րդ դասարանցի արդեն 8 դասաժամ:Բոլոր առարկաներից տրվում են տնային հանձնարարություններ գումարած սպորտային պարապմունքները, երաժշտական դպրոցը, հատուկ դասապատրաստումը և այլն:
Արդյունքում երեխաների մեծ մասը ունի քնի կարիք, գերհոգնածություն:
9. Մասնագիտության ընտրություն
Հասարակության մեծ մասը գերխնդիր է դնում երեխայի առաջ` ստանալ անպայման բարձրագույն կրթություն, և այն կրթությունը, ինչ ուզում է ծնողը` հաշվի չառնելով երեխայի անձնական առանձնահատկությունները, խառնվածքը և ունակությունները:
10. Վատ առողջություն
Առողջապահության նախարարության տվյալներով, ամբողջ բնակչության առողջական վիճակը գնալով վատանում է: Այսօր մեր երեխաների մեծ մասը վաղ տարիքից տառապում է ստամոքսաղիքային ուղիների, էնդոկրին համակարգին, տեսողության հիվանդություններով, սակավարյունությամբ:
Այս ամենի պատճառը` ոչ նորմալ սնունդ, ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության բացակայություն /նստակյաց կյանք/, գերհոգնածություն, մշտական լարված վիճակ:
Հոգեբան` Ն.Փաշինյան
Ժամանակակից երեխան այնպիսին չէ, ինչպիսին եղել է նրա հասակակիցը 10-20 տարի առաջ: Չեն փոխվել երեխայի բնույթը կամ զարգացման օրինաչափությունները: Երեխաները շարունակում են զբաղեցնել դպրոցի տարածքը, փոխադրվել դասարանից դասարան, ընկերություն անել, կռվել, բարկացնել և ուրախացնել: Բայց կյանքը փոխվել է արմատապես, փոխվել է սոցիալական աշխարհը և մեծահասակների, երեխաների սպասելիքները:
Այսպիսով` ովքեր են այսօրվա երեխաները, ինչ են ուզում, ինչ խնդիրներ ունեն: Փորձենք ընդգծել ժամանակակից դպրոցականի տասը հիմնական խնդիրները:
1. Ընդհանուր հուզական անկայունություն
Այսօրվա աշակերտները գրեթե ամեն ինչ ունեն, բյաց հիմնականում ավելի քիչ երջանիկ են քան մենք էինք այդ տարիքում: Պատճառը ժամանակակից ընտանիքի ճգնաժամն էշատացող ամուսնալուծությունները, նորմալ շփման և երեխայի անձին ուղղված պատշաճ ուշադրության բացակայությունը:
Արդյունքում` նևրոզ, բացասական ինքնագնահատական, միայնակության զգացողություն:
2. Տեղեկատվական ծանրաբեռնվածություն
Այսօրվա երեխան ստանում է հսկայական քանակի տեղեկատվություն հեռուստատեսությունից, համակարգչից, դասագրքերից, ամսագրերից: Նրանք շատ շուտ են հասկանում, որ ցանկացած տեղեկատվություն գրեթե անիմաստ է պահել գլխում, քանի որ այն կարելի է գտնել համացանցում:
Արդյունքում` հիշողության, ուշադրության անկում, մեկ հարցի վրա կենտրոնանալու դժվարություն:
3. Երեսառածություն, ինքնուրույնության բացակայություն
Շատ ընտանիքներում նկատվում է ծնողների, հարազատների գերուշադրությունը երեխայի նկատմամբ: Նրանք դարձնում են երեխային իրենց փոքր աշխարհի կենտրոնը` բավարարելով բոլոր քմահաճույքները, լուծելով նրա բոլոր խնդիրները:
Արդյունքում` ուշ հասունացում, քմահաճույքները վերահսկելու և ինքնուրույն որոշումներ ընդունելու անկարողություն:
4. Հաջողության հետապնդում
Մեր հասարակության ծնողների մեծ մասը տրամադրված է այն հաջողությանը, որի տակ հասկանում են բարձր գնահատականներ: Առաջին դասարանից սկսած երեխաներից պահանջվում է բարձր արդյունքների հասնել, նրան անընդհատ համեմատում են ինչ որ մեկի հետ և ճնշում` մոռանալով համամարդկային մյուս արժեքների մասին:
Արդյունքում` անվստահություն և սխալ արժեքների ձևավորում:
5. Բարձր մրցակցություն
Այս մրցակցությունը արտահայտվում է ոչ մ իայն դպրոցի կրթական կյանքում, այլ նաև միջանձնային հարաբերություններում:
Արդյունքում անընդհատ հետևյալ հարցերն են` ինչ տեղ գրավել այս խմբում, ինպես բարձրացնել կարգավիճակը:
6. Կոնֆլիկտները հարթելու խնդիր
Դպրոցում կոնֆլիկտներ եղել են միշտ: Բայց այսօրվա երեխաները փորձում են այն լուծել այնպես, ին չպես վիրտուալ աշխարհում` համացանցում. դու և կաս, և չկաս: Ցանկացած պահին կարող ես ընդհատել կապը /լուծել խնդիրը/` պարզապես դուրս գալով ցանցից:
Արդյունքում ժամանակակից երեխան չի կարողանում հանդուրժել, ներել, բացատրվել, գնալ փոխզիջումների:
7. Սոցիալական շերտավորում
Դպրոցը մեր հասարակության արտացոլումն է: Երեխաները դպրոց են բերում ոչ միայն գրքերը, այլ նաև այն բոլոր կարծրատիպերը, որոնք ձևավորվել են իրենց ընտանիքներում: Իսկ կարծրատիպերը հաճախ շատ պարզ են. դու այն ես, ինչ կարող ես քեզ համար գնել: Եվ ունենալով թանկ հեռախոս` երեխան հաստատվում է դասարանում:
8. Ժամանակի պակաս
Առաջին դասարանցին ունի 4 դասաժամ,. 7-րդ, 8-րդ դասարանցի արդեն 8 դասաժամ:Բոլոր առարկաներից տրվում են տնային հանձնարարություններ գումարած սպորտային պարապմունքները, երաժշտական դպրոցը, հատուկ դասապատրաստումը և այլն:
Արդյունքում երեխաների մեծ մասը ունի քնի կարիք, գերհոգնածություն:
9. Մասնագիտության ընտրություն
Հասարակության մեծ մասը գերխնդիր է դնում երեխայի առաջ` ստանալ անպայման բարձրագույն կրթություն, և այն կրթությունը, ինչ ուզում է ծնողը` հաշվի չառնելով երեխայի անձնական առանձնահատկությունները, խառնվածքը և ունակությունները:
10. Վատ առողջություն
Առողջապահության նախարարության տվյալներով, ամբողջ բնակչության առողջական վիճակը գնալով վատանում է: Այսօր մեր երեխաների մեծ մասը վաղ տարիքից տառապում է ստամոքսաղիքային ուղիների, էնդոկրին համակարգին, տեսողության հիվանդություններով, սակավարյունությամբ:
Այս ամենի պատճառը` ոչ նորմալ սնունդ, ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության բացակայություն /նստակյաց կյանք/, գերհոգնածություն, մշտական լարված վիճակ:
Հոգեբան` Ն.Փաշինյան